Գրականություն

1. Տրված բայերից նորերն ստացիր` դրանք բաղադրելով Բ խմբի նախածանցների հետ:

Ա. Նայել, կառուցել, գրել, դառնալ, հայտնել:
Բ.  Անդր, վեր, արտ, հակ, մակ, ստոր:

Անդրադառնալ, ստորագրել, արտահայտել, վերանայել, վերակառուցել, վերագրել,մակագրել, վերադառնալ

2․Փակագծերում գրված բառը գրի´ր պահանջվող ձևով:

Իրադարձություններից առավել հարուստ ճամփորդություններից մեկը կապված է հանիրավի մոռացված Լա Կոնդամինի անվան հետ: Այդ ֆրանսիացին արկածներով լի իր կյանքը սկսեց որպես զինվոր, սակայն շուտով ծառայությունը թողեց՝ ռազմական կարգապահության հանդեպ մեղանչելու պատճառով: Երեսուն տարեկանում Ֆրանսիայի ակադեմիայի քիմիկոսի պաշտոն էր վարում: Քիչ անց նրան Պերուում ենք հանդիպում, որտեղ աստղագիտական չափումներից Երկրի սեղմվածությունը որոշելու նպատակ ուներ: Այդ աշխատանքներն ավարտելուց հետո պիտի իր գործին դառնար, սակայն, փոխանակ ընկերների հետ նավ նստեր, Լա Կոնդամինը որոշեց արևմուտքից  արևելք կտրել-անցնել Հարավային Ամերիկա մայրցամաքով, որն այդ ժամանակ դեռ բոլորովին ուսամնասիրված չէր եվրոպացիների կողմից:

Կուսական անտառի լիանաների հյուսվածքից խճողված թավուտները կացիններով կտրատելով, Լա Կոնդամինն իր փոքրիկ ջոկատով հասավ Չիմչինե գետի հովիտը: Այնտեղ ճամփորդները լաստանավից հյուսեցին և ջրապտույտներով ու ջրվեժներրով հարուստ Ամազոնկա գետով շարունակեցին  իրենց ուղին: Շուտով  ալիքները  լաստանավի վրայից քշեցին-տարան  արշավախմբի ամբողջ հանդերձանքը: Մի քանի տեղ գետի հունը նեղանում էր, և ջրի ամբողջ զանգվածն ահեղ որոտով ներքև էր սուրում վայրի  կիրճերը: Հետո  նրանց առջև բացվեց մի նոր, երբևիցե չտեսնված աշխարհ: Լողում էին ծովի պես անծայրածիր ջրային տարածությունով, միայն թե ջուրն անուշահամ էր ու բաժանվում էր ճյուղերիգետախորշերիգետաբազուկների: Մի տեղ էլ լաստանավը քայքայվեց, հարկ եղավ փոխել:

Երբ մի օր Լա Կոնդամինն ու իր ուղեկիցները հայտնվեցին, նրանց ծանոթները թերահավատությամբ աչքերն էին տրորում, չէ՞ որ նրանց մեկնելու օրվանից չորս ամիս էր անցել: Արևադարձային անտառներով չորս հազար կիլոմետր անցնելը հեշտ չէ, նրանց արդեն զոհված էին համարում:

Երկու արքա ու երկու լաբիրինթոս. Խորխե Լուիս Բորխես

Վստահության արժանի մարդիկ են պատմում (թեև Ալլահն ավելին գիտե), թե Բաբելոնի կղզիներում առաջին օրերին եղել է մի թագավոր, որ կանչել է իր բոլոր մոգերին ու ճարտարապետներին և կառուցել այնքան նրբամիտ ու այնքան վարանամիտ մի լաբիրինթոս, ուր ոտք դնել չէին համարձակվում անգամ ամենախոհեմ կտրիճները, իսկ մտնողները կորչում էին։ Այդ կառույցը խայտառակություն էր, քանի որ շփոթությունն ու չնաշխարհիկն Աստծուն և ոչ թե մարդկանց վայել արարքներ են։

Ժամանակի ընթացքում արքունիք այցելեց մի արաբ թագավոր, և Բաբելոնի թագավորը (ծաղրելով հյուրի միամտությունը) նրան մտցրեց լաբիրինթոս, որտեղ նա, անարգված ու շփոթված, թափառեց մինչև երեկո։ Այդ ժամանակ թագավորը աստվածային օգնություն խնդրեց ու գտավ դուռը։ Ոչ մի բողոք չարտահայտեցին շուրթերը, բայց Բաբելոնի թագավորին ասաց, թե ինքը Արաբիայում ունի առավել ճարտար լաբիրինթոս և, եթե Աստված կամենա, մի օր ցույց կտա։ Հետո վերադարձավ Արաբիա, հավաքեց իր բոլոր զորավարներին և այնպիսի հաջողությամբ ջախջախեց Բաբելոնի թագավորությունը, որ կործանեց պալատները, կոտորեց մարդկանց և գերեվարեց թագավորին։ Նրան կապեց արագավազ ուղտի վրա և տարավ անապատ։ Երեք օր ճամփա գնալուց հետո ասաց.

-Ո՛վ թագավոր, ժամանակի նյութ ու թիվ դարերի, աստիճաններով, դռներով ու պատերով կառուցված մի բրոնզե լաբիրինթոսում էիր ուզում ինձ կորցնել։ Հիմա ամենակարողը պարգևել է՝ իմը քեզ ցույց տալ, ուր ո՛չ բարձրանալու աստիճաններ կան, ո՛չ բացելու դռներ, ո՛չ էլ ճանապարհդ կտրող պատեր։

Հետո կապերն արձակեց և թողեց անապատում։ Նա սոված ու ծարավ՝ մեռավ։

Աստծո փառքը Նրան, ով չի մեռնում…

3․Մեկնաբանիր տրված տեքստը՝ նշելով.

1․Ինչի՞ խորհրդանիշն է լաբիրինթոսը։

Լաբիրինթոսը խորհրդանշում է այն, որ մարդու ցանկացած ստեղծած բան չունի Ասծո դիմաց ոչ մի իշխանություն

2․Ո՞ր լաբիրինթոսից է ավելի հեշտ ազատվել և ինչո՞ւ։

Մարդը կկարողանա ազատվի մարդու ձեռքով ստեղծած լաբիրինթոսից ավելի հեշտ քանս Ասծո ստեղծածից

3․Ո՞րն է հեղինակի ասելիքը (մեկ նախադասությամբ ամփոփիր կամ բեր համապատասխան ասույթ կամ ասացվածք)։ Առանձնացրու այն նախադասությունը, ուր խտացած է ասելիքը։

  • -Ո՛վ թագավոր, ժամանակի նյութ ու թիվ դարերի, աստիճաններով, դռներով ու պատերով կառուցված մի բրոնզե լաբիրինթոսում էիր ուզում ինձ կորցնել։ Հիմա ամենակարողը պարգևել է՝ իմը քեզ ցույց տալ, ուր ո՛չ բարձրանալու աստիճաններ կան, ո՛չ բացելու դռներ, ո՛չ էլ ճանապարհդ կտրող պատեր։
Նախագծեր·Գրականություն

Գովազդի լեզու

Գովազդը հայտարարության յուրօրինակ տեսակ է, որը կատարում է երկու
գործառույթտեղեկատվական և ներգործման: Դրանք փոխկապակցված են: Գովազդատուն շահագրգռված է ներգործման խնդրով, իսկ գովազդառուն
տեղեկատվությամբ:
Գովազդային տեքստ գրելը մեծ արվեստ է: Այն ունի իր պահանջները. քիչ
բառերի միջոցով առավելագույն տեղեկույթ հաղորդել, կարողանալ հրապու-
րել սպառողին, վստահություն ներշնչել գովազդվող ապրանքի կամ ծառայու-
թյան հանդեպ:
Գովազդները լինում ենա) տեսողական (տպագիր գովազդ, լուսագովազդ, ֆոտոգովազդ ևն), բ) լսողական (ռադիոգովազդ), գ) տեսալսողական (հեռուս- տագովազդ, կինոգովազդ): Դրանց տարածման ուղիները բազմազան են
զանգվածային լրատվական միջոցներ՝ ռադիո, հեռուստատեսություն, պար-
բերական մամուլ, էլեկտրոնային լրատվամիջոցներ, կայքէջեր, պաստառա-
յին գովազդներ` տեղեկատվական վահանակներ, խոշորածավալ պաստառ-
ներ, որոնք ամրացված են սյուների վրա կամ կախովի են, պլանշետային
(պատկերներ, որոնք հաջորդաբար փոխվում են էլեկտրաշարժիչի օգնու-
թյամբ), խանութների ցուցատախտակներ, լուսատախտակներ, վազող տո-
ղեր, առձեռն տրվող գովազդ (թերթեր, թռուցիկներ, հուշանվերներ, խանութ-
ներում տրվող զանազան ապրանքներ) ևն:
Հարցերին գրավոր պատասխանիր բլոգումդ․


1․ Գովազդի ի՞նչ տեսակներ գիտեք։ Ո՞ր տեսակն է ավելի շատ ներգործում
ձեզ վրա և ինչո՞ւ։

տեսողական , լսողական, տեսալսողական։

իմ վրա ամենաշատը ներգործում է տեսալսողական գովազդային հոլովաների տեսակը, այն պատճառով որ, այդ տեսակի գովազդներից կարելի է ընակլել ավելի շատ ինֆորմացիա։


2․ Պատասխանե՛ք հետևյալ հարցերին՝ հիմնավորելով պատասխանները։
ա) Երբևէ նկատե՞լ եք գովազդում եղած արտասանական, բառագործածու
թյան, քերականական և այլ սխալներ։

Ոչ, չեմ նկատել։

բ) Ո՞ր գովազդն է ավելի դուր գալիս. երբ գրակա՞ն է լեզուն, թե՞ երբ կան խո
սակցական, ժարգոնային բառեր, արտահայտություններ։

Ինձ ավելի շատ դուր է գալիս, երբ գովազդի մեջ օգտագործվում են ժարգոնային բառեր։ Երբ գովազդի մեջ օգտագործվում են ժառգոնային բառերը լսողին ավելի պարզ և հասկանալի է հնչում։

գ) Ուշադրություն դարձնո՞ւմ եք արդյոք գովազդողի ձայնին, հնչերանգին, խոսքի տեմպին, բարբառային կամ ոչ գրական արտասանությանը։

Որպեսի լավ պոխանցել տրամադրությունը լսորդին, հաղորդակցողը պետք է հնարավորինս լավ փոխանցի էմոցիոները և խոսալ սահուն և հասկանալի։

դ) Ո՞ր գովազդն է մեծ տպավորություն թողել Ձեզ վրա:

Կան շատ գովազդներ որը ինձ դուր են եկել, բայց նրանց մոտ կար ընդհանուր հատկություն, որ նրանք ծիծաղելի էին

ե) Ի՞նչ նշանակություն ունեն գովազդողի անձը և անձնային հատկանիշները:

Գովազդի անձը պետք է լինի հիշվող կամ ճանաչված։

Գրականություն

Նովել

Նորավեպի չգերազանցված վարպետ, հասարակական գործիչ Գրիգոր Զոհրապի ստեղծագործությունները նշանակալի ազդեցություն են ունեցել արևմտահայ ռեալիստական գրականության վրա: Ժամանակակիցները նրան կնքել են Նորավեպի իշխան պատվանունով: Բյուրեղացած ձևի ու փոքր ծավալի մեջ նա հասել է հոգեբանական խորության և կերտել բազմաթիվ կերպարներ: Նրա լեզվամտածողությունն առանձնանում է զուսպ ու դիպուկ ոճով: Զոհրապի նորավեպերը ժամանակի կյանքի հայելին են ու ճշմարիտ վկայությունը: Զոհրապի նորավեպերը ժամանակի կյանքի հայելին են ու ճշմարիտ վկայությունը:

Նովելը այժմ պատմողական ժանր է, համեմատաբար սեղմ ծավալի արձակ ստեղծագործություն, որն ունի դեպքերի ընթացք և կերպարներ։ Սրան բնորոշ են սուր, կարճ սյուժեն, պատմողական չեզոք ոճը, անսպասելի արդյունքը։ Երբեմն օգտագործվում է որպես պատմվածքի հոմանիշ կամ համարվում է նրա տարատեսակ։ Ժամանակակից գրականության մեջ նովելը և պատմվածքը հաճախ դժվար է սահմանազատել։

Զաբուղոն

Հեղինակը պատմում է մի իրադարձության մասին, որ երկար մտորելու տեղիք է տալիս։ Նովելում մենք տեսնում ենք հերոսների ներաշխարհի հոգեբանական վերլուծություն հեղինակի կողմից։

Սյուժե

Զաբուղոն գող է: Գյուղի բնակիչների և այս խորհրդավոր մարդու միջև մտերմություն է հաստատվում: Զաբուղոն նշանված է։ Նշանդրեքը Պատրիարքարանի մեծ դահլիճում չէ կատարվել։ Պարզապես, հավիտյան սիրելու խոսք են տվել իրար գիշերով՝ ինքը և Վասիլիկը: Գողը միայն գիշերներն էր հանդիպում Վասիլիկին, որպիսի չբացահայտվի: Մի օր այս ամենը ծաղր է թվում աղջկա աչքին։ Իր թաքուն երջանկությունը ուրիշները չեն տեսնում: Նա, ցուցամոլ էակ լինելով, չի կարող գոհանալ կյանքի ներքին ու լուռ ներդաշնակությամբ: Վասիլիկը դիվային միտք է հղանում: Գիշերով կանչում է ոստիկաններին և բռնել է տալիս Զաբուղոյին: Զաբուղոն յոթը տարի պիտի մնա բանտում: Բոլոր մտքերը Վասիլիկի մասին են: Այդուհանդերձ, երրորդ տարում մի գիշեր նրան հաջողվում է փախչել։ Մոտենում է Վասիլիկի տանը: Սակայն Վասիլիկն ուրիշի գրկում է: Զաբուղոն ակամա ձեռքը երկարում է դանակին: Սակայն դիտելով իր հակառակորդին և արհամարհանքի մեջ հաղթահարելով վրեժի ցանկությունը՝ ձեռքը քաշում է դանակից: Ամբողջ գիշեր թափառում է դատարկ փողոցներում: Ո՞ւր պիտի գնա. տուն չունի, ծանոթ չունի։ Դժվարությամբ ձեռք բերած ազատությունը անիմաստ է։ Արշալույսի հետ վերադառնում է բանտ։

Վերլուծություն

Իսկապես սերը շատ դժվար է և դաժան, և այս նովելը դա ցույց է տալիս։ իսկապես սերը կարող է լինել նույնիսկ և գեղեցիկ և վառ գույներով։ Սակայն այդ գույները և ուախությունը տեսնելու հաար պետք է լինել սիրած էակի կողքին, որպիսի նա սեղծի այդ գույները։ Բայց սիրած էակից հեռու լինելը պատճառ է հանդիսանում գույների խամրելու, հետևաբար կորում է նաև սերը։
Վասիլիկի կերպարը կարելի է արդարացնել, որովհետև նա ուներ ուշադրության, սիրո կարիք, սակայն այդ ամենը ստանալով միայն գիշերը՝ հանրության աչքից հեռու, նա չէր դիմանում այդ ամենին, բայց նա կարողեր ուղակի ասել այդ ամենի մասին, կարող էր բաժանվել և գտնել ուրիշին, սիրելիին մատնելու փոխարեն։

Գրականություն

Գրականություն

Կտակ վասն գանձի
Իմաստասէր ոմն աղքատ ունէր ծոյլ որդիս եւ ի ժամ մահուն կոչեաց զորդիսն եւ ասէ.

Ո՛վ որդեակք, բազում գանձ կայ պահեալ ի հարցն իմոց յայգին մեր, իսկ զտեղին ոչ ցուցանեմ ձեզ, այլ որ աշխատի ևւ խորագոյն փորէ, նա գտանէ զգանձն:
Եւ յետ մահուն հօրն, սկսան որդիքն ջանալ մեծաւ աշխատութեամբ եւ խորագոյն վարէին, եւ ամէն մէկ իւրն ջանայր, զի ինքն գտցէ զգանձն:
Եւ սկսաւ այգին աճիլ եւ զօրանալ եւ ետ բազում պտուղ եւ ելից զնոսա գանձիւ:

Մի իմաստուն ոմն աղքատ ուներ ծույլ որդիներ և մահվան ժամին կանչեց որդիներին և ասեց։

-Իմ որդիներ իմ հայրերի այգում լիքը գանձ պահված կա իսկ տեղը ցույց չեմ տա ձեզ, ով աշխատի և խորը փորի նա կգտնի գանձերը։
Հոր մահվանից հետո որդիները սկսեցին աշխատել մեծ չարչարանքով, ամեն մեկը փորում էր շատ խորը որ գտներ գանձերը։
Եվ սկսեց այգի աճել և զորանալ և բազում պտուղներ տվեց և դա էր իրենց գանձը։

Առիւծ եւ աղուէս
Առիւծ մի կորիւն ծնաւ, եւ ժողովեցան կենդանիքն ի տես եւ յուրախութիւն: Գայ աղուէսն ի մէջ բազմամբոխին եւ մեծահանդիսիւ նախատեաց զառիւծն յատեանն բարձր ձայնիւ եւ անարգեաց, թէ`

  • -Ա՞յդ է քո կարողութիւնդ, զի մի՛ կորիւն ծնանիս եւ ոչ բազում:
    Պատասխանի ետ առիւծն հանդարտաբար եւ ասէ.
  • -Այո՛, մի՛ կորիւն ծնանիմ, բայց առիւծ ծնանիմ եւ ոչ աղուէս քան զքեզ:

Առյուծը կորյուն ծնավ, և հավաքվեցին կենդանիները տեսնելու և ուրախանալու:Եկավ աղվեսը և ամբոխի մեջ հանդիսատեսներին նախատեց առյուծին բարձր ձայնի համար և ջղայնացավ, թե՝
-Այդ է քո կարողությունը մի կարյուն ունենաս և ոչ թե շատ:
-Առյուծը հանգիստ պատասխանեց .
-Այո մի կորյուն ունեցա, բայց առյուծ ոչ թե աղվես:

Գրականություն

Երդիկն ի վար

 Երդիկն ի վար երկնքի խաղ,

Առավոտ,

Լույսի հոտ է, մոր ծոցի հոտ,

Հացի հոտ:

Զարթնած հովիտ, թրջված հովեր,

Բոբիկ ոտ:

Ցողի հոտ է, ծիծաղի հոտ,

Շողի հոտ:

Արևկող լանջ, մրկած կածան,

Տապ ու տոթ:

Քարի հոտ է, օշինդրի հոտ,

Ուրցի հոտ:

Թախկած ձյուներ և ծաղիկներ

Ձյունի մոտ:

Քամու հոտ է, բարձունքի հոտ,

Ամպի հոտ:

Ծմակն ի վար խոնավ խութեր,

Խոնարհ խոտ,

Մամուռի հոտ, սարսուռի հոտ,

Սունկի հոտ:

Ահռելի ձոր, մաշված առու,

Մրսած օդ,

Ցավի հոտ է, անձավի հոտ,

Մութի հոտ:

Մի բուռ հանգիստ պապիս մի բուռ

Հողի մոտ,

Մորմոքի հոտ, արցունքի հոտ,

Խնկի հոտ:

Գրականություն

Հայոց լեզու

Մարդուն իր ամբողջ կյանքում ուղեկցում է ձայնը: Մարդը բացարձակ լռության    պայմաններում վատ է զգում. նրան պատում է  երկյուղի ու անհարմարության զգացում: Բացարձակ լռությունը խաթարում է մարդու նյարդային համակարգն այնպես, ինչպես և անվերջ աղմուկը: Որոտը, հրաբուխների ձայնը, ծովային մրրիկները և այլ աղմուկներ անհանգստացնում են մարդուն: Կան բնական աղմուկներ էլ, ինչպես թռչունների դայլայլը, աղբյուրների կարկաչյունը, ծովի ալիքների համընթաց ճողփյունը, հաճելի են մարդկանց համար, բարերար են ներգործում նրանց նյարդային համակարգի վրա: Տհաճ աղմուկը քայքայում է մարդու առոզջությունը: Աղմուկի հետ են կապվում լսողության կորուստը, նյարդահոգեկան հիվանդությունների աճը, ֆիզիկական և մտավոր ընդունակությունների նվազումը:

2. Ո՞ր բառը մյուսների հետ ընդհանուր արմատ չունի։
Սկեսրայր
Քաջայր
Քարայր
Ազնվայր
Այրուձի
3. Տրված բառերում գտիր հնչյունափոխված արմատները:

Գետնաքարշ-գետին
գիտնական-գետ
հնձվոր-հունձ
խուսափել-խույս
քննարկել-քնին
լսափող-լիս
նստարան-նիստ
լրջախոհ-լուրջ
ուղեկից-ուղի
շրջադարձ-շուրջ
կավճոտ-կավիճ
սուզանավ-սույզ
չվացուցակ-չու
իշայծյամ-էշ
պտուտակ-պտույտ

4. Շարքի բառերում ընդգծիր նախածանցներն ու վերջածանցները:
Տհաճ, խանդոտ, մայիսյան, վարք, փորձանք, հաճելի, զսպանակ, բանվոր, պարագլուխ, մականուն, թվական, բուրավետ, մեղք, վայրենի, փոխարքա, հոգյակ, ծնունդ, հավելված, ներամփոփ, ելույթ, գերադաս:

5․Բշարքից գտի՛ր Ա շարքի դարձվածքների հոմանիշ բացատրությունը։

ոտ ու ձեռից ընկնել- ծերանալ
ուղտի ականջում քնած- դինջ
լուն ուղտ դարձնել- փոքր մի բան ուռճացնել
կրիայի քայլերով- դանդաղ
անկողին ընկնել- հիվանդանալ
գլուխ գլխի տալ- միասին մտածել
խելքի ծով- խելացի

6. Գտի՛ր հոմանիշները։

Շիշ- սրվակ
սայր- ոստ
շիրիմաքար- տապան
շեմք- սեմ
նյարդ- ջիղ
շիվ- շեղբ

7. Կազմի՛ր նախադասություններ տրված համանուններով։

Խնամի, ներկեր,  աղաց,  ավելի:

Հարսի խնամիները շատ ուրախ էին տեսնել այդպիսի օգնող և պարտաճանաչ աղջկան իրենց տանը։

Նա բերեց այդ կատվի ձագին որպեսզի խնամի։

Պաուլո ներկերը սեղանին. նա շատ եր հոգնել ամբողջ օրը նկարելուց։

Նա ուզում էր ներկեր իր սենյակն այդպես, որ հին ներկը չերևա։

Գոտի ափին վաղուց լքված մի աղաց կար։

Մայրիկը միս աղաց։

Այսքանից ավել դու էլ չես կարող տանել։
Մեր տանը կար շատ հին ավել։

8. Բառակապակցությունները դարձրո՛ւ բարդբառեր։

Դառը համ ունեցող- դառնահամ
ալիքներով ծփացող- ալեծուփ
ինքն իրեն մոռացած- ինքնամոռաց
մտքերի մեջ մոլորված- մտամոլոր
ոսկուց ձուլված- ոսկեձուլ
կյանքը սիրող- կենսասեր

9. Նախադասության մեջ տեղադրի՛ր տրված բառերը՝համապատասխան փոփոխություններ անելով:

Գերանը  վաղուց նկատվել՝  դեռ  անցյալ գարնան հաճախադեպ  տեղատարափ անձրևի ժամանակ,  գուցե և  ավելի առաջ, բայց  պապը նոր միայն տեղաշարժվեց:

(անձրև, նկատել, գարուն, տեղաշարժել)

Այդ հոգեհարազատ,  փոքր ինչ    տխրալի մեղեդին  թախիծով  պարուրեց  մարտը՝  դաժան   զինվորական   կարծրացած  հոգին և   մոռացավ   նրան:

(տխրել,  մոռանալ,  զինվորական, մարտ)

10․Տեղադրի՛ր բաց թողնված տառերը։

Վայրէջք, ակնթարթ, ճգնավոր,  անօրեն,  արդուզարդ,  անէական,  կտրիճ,  սրբություն,  օրեցօր,  պախուրց,  ուխտապան, ուղտավոր:

Без рубрики·Գրականություն

Հովհաննես Թումանյան

Վերլուծություն

Պոեմը պատմում է Լոռվա հովիվ Սաքոի մասին, ում Թումանյանը ներկայացնում է՝ աժդահա, հսկա, անվախ չոբանի տեսքով: Քանի որ նա հովիվ էր՝ իր «տուն տեղը» Լոռվա բնությունն էր, ձորերը, ժայռերը, որոնք դեմ հանդիման անթարթ միմյանց էին նայում հանդարտ: Եվ մի երեկո իր օգնականը գնացել էր գյուղ, և Սաքոն միայնակ էր մնացել: Լոռվա թարմ օդն ու մենակությունը սկսեցին վատ աազդել Սաքոի վրա, երբ սկսեց տատիկի պատմածները տեսիլքների վերածելով դարձնել իրականություն: Եվ հենց այս պատճառով էլ նա սկսեց խելագարվել: Լոռեցի Սաքոն հիմնված է իրական դեպքերի վրա, և գլխավոր հերոսը համարվում է Հովհաննես Թումանյանի ծանոթներից:

Թումանյանը լինելով Լոռեցի՝ սքանչելի ու հոյակապ կերպով է նկարագրում Լոռվա բնությունը, մոտդ առաջանում է ցանկություն հենց այնտեղ լինելու, զգալու այն ինչ զգացել է Թումանյանը նկարագրելով իր հայրենի բնությունը.Էն Լոռու ձորն է, ուր հանդիպակաց

Ժայռերը՝ խորունկ նոթերը կիտած՝

Դեմ ու դեմ կանգնած, համառ ու անթարթ

Հայացքով իրար նայում են հանդարտ։

Ինչ-որ առումով պոեմը նման է կոմեդիայի, երբեմն էլ ողբերգության… Կարելի է ասել այն տրագիկ կոմեդիա է…

Սկզբում զարմանում ես, հետո ծիծաղում նրա վրա, որ Լոռեցի Սաքոն սեփական մտքերի պատճառով ինքն իրեն հասցնում է խելագարության: Մի կողմից էլ արդեն ավելի խորը նայելով հասկանում ենք, թե ինչի կարող է մարդ ինքն իրեն հասցնել իր սեփական մտքերով, տվյալ դեպքում անգամ երևակայութան պատճառով: Եվ, որ կյանքդ տեսիլքների պատճառով կարող է մի քանի րոպեում փոխվել..

Սա ինձ համար տրագիկ կոմեդիա է, «Ահա թե ինչի կյանքում կարելի է հասնել մենակության պատճառով, սեփական մտքերի, գոյություն չունեցող երևույթների պատճառով»…

Գրականություն

Հայոց լեզու

1. Բաց թողնված տառերը լրացրու՛։

Մարդուն իր ամբողջ կյանքում ուղեկցում է ձայնը: Մարդը բացարձակ լռության պայմաններում վատ է զգում. նրան պատում է երկյուղի ու անհարմարության զգացում: Բացարձակ լռությունը խաթարում է մարդու նյարդային համակարգն այնպես, ինչպես և անվերջ աղմուկը: Որոտը, հրաբուխների ձայնը, ծովային մրրիկները և այլ աղմուկներ անհանգստացնում են մարդուն: Կան բնական աղմուկներ էլ, ինչպես թռչունների դայլայլը, աղբյուրների կարկաչյունը, ծովի ալիքների համընթաց ճողփյունը, հաճելի են մարդկանց համար, բարերար են ներգործում նրանց նյարդային համակարգի վրա: Տհաճ աղմուկը քայքայում է մարդու առոզջությունը: Աղմուկի հետ են կապվում լսողության կորուստը, նյարդահոգեկան հիվանդությունների աճը, ֆիզիկական և մտավոր ընդունակությունների նվազումը:

2. Ո՞ր բառը մյուսների հետ ընդհանուր արմատ չունի։

Սկեսրայր
Քաջայր
Քարայր
Ազնվայր
Այրուձի

3. Տրված բառերում գտիր հնչյունափոխված արմատները:

Գետնաքարշ – գետին
գիտնական – գետ
հնձվոր – հունձ
խուսափել – խույս
քննարկել – քնին
լսափող – լիս
նստարան – նիստ
լրջախոհ – լուրջ
ուղեկից – ուղի
շրջադարձ – շուրջ
կավճոտ – կավիճ
սուզանավ – սույզ
չվացուցակ – չու
իշայծյամ – էշ
պտուտակ – պտույտ

4. Շարքի բառերում ընդգծիր նախածանցներն ու վերջածանցները:

Տհաճ, խանդոտ, մայիսյան, վարք, փորձանք, հաճելի, զսպանակ, բանվոր, պարագլուխ, մականուն, թվական, բուրավետ, մեղք, վայրենի, փոխարքա, հոգյակ, ծնունդ, հավելված, ներամփոփ, ելույթ, գերադաս:

5․ Բ շարքից գտի՛ր Ա շարքի դարձվածքների հոմանիշ բացատրությունը։

ոտ ու ձեռից ընկնել – ծերանալ
ուղտի ականջում քնած – դինջ
լուն ուղտ դարձնել – փոքր մի բան ուռճացնել
կրիայի քայլերով – դանդաղ
անկողին ընկնել – հիվանդանալ
գլուխ գլխի տալ – միասին մտածել
խելքի ծով – խելացիԳտի՛ր հոմանիշները։
Շիշ – սրվակ
սայր – ոստ
շիրիմաքար – տապան
շեմք – սեմ
նյարդ – ջիղ
շիվ – շեղբ

6. Կազմի՛ր նախադասություններ տրված համանուններով։

Խնամի, ներկեր, աղաց, ավելի:

Մենք անհամբեր սպասում էինք, թե երբ ենք տեսնելու մեր խնամիներին։

Ես մնացել էի տանը, որպեսզի խնամեմ հիվանդ տատիկիս։

Ես գնեցի տարբեր գույնի ներկեր։

Ես ներկեցի իմ սենյակի պատերը վարդագույն։

Տատիկս ցորենը տարել էր աղաց, որպեսզի աղար։

Մայրիկս աղաց ամբողջ միսը։

Ավելի պոչը կոտրվել էր։

Անիի պայուսակն ավելի մեծ է, քան Աննայինը։

7. Բառակապակցությունները դարձրո՛ւ բարդ բառեր։

Դառը համ ունեցող – դառնահամ
ալիքներով ծփացող – ալեծուփ
ինքն իրեն մոռացած – ինքնամոռաց
մտքերի մեջ մոլորված – մտամոլոր
ոսկուց ձուլված – ոսկեձուլ
կյանքը սիրող – կենսասեր

9. Նախադասության մեջ տեղադրի՛ր տրված բառերը՝ համապատասխան փոփոխություններ անելով:

Գերանը վաղուց նկատվել՝ դեռ անցյալ գարնան հաճախադեպ տեղատարափ անձրևի ժամանակ, գուցե և ավելի առաջ, բայց պապը նոր միայն տեղաշարժվեց:
( անձրև, նկատել, գարուն, տեղաշարժել )

Այդ հոգեհարազատ, փոքր ինչ տխրալի մեղեդին թախիծով պարուրեց մարտը՝ դաժան զինվորական կարծրացած հոգին և մոռացավ նրան:
( տխրել, մոռանալ, զինվորական, մարտ )

10․ Տեղադրի՛ր բաց թողնված տառերը։

Վայրէջք, ակնթարթ, ճգնավոր, անօրեն, արդուզարդ, անէական, կտրիճ, սրբություն, օրեցօր, պախուրց, ուխտապան, ուղտավոր:

Գրականություն

Բայի սեռ

Սեռի կարգը բայի միջոցով ցույց է տալիս քերականական ենթակայի և
խնդրի հարաբերությունը։ Ըստ քերականական ենթակայի և խնդրի առնչության՝
ամեն մի գործողություն կատարվում է երեք հարաբերությամբ. ենթական անմիջականորեն ազդում է որևէ առարկայի վրա, ենթական ինքն է կրում գործողությունն իր վրա, ենթական ո՛չ ազդում է այլ առարկայի վրա, ո՛չ էլ ինքն է կրում մեկ
այլ առարկայի գործողությունը։ Օրինակ՝ Անձրևը թրջեց հողը նախադասության մեջ
հողը այն առարկան է ( խնդիրը ), որն իր վրա է կրում անձրևը ենթակայի գործողությունը։ Հողը թրջվեց անձրևից նախադասության մեջ հողը ենթական իր վրա է կրում
անձրևի ( խնդրի ) գործողությունը։ Իսկ Երեխան քայլում է բակում նախադասության
մեջ ո՛չ երեխան ենթական է իր վրա կրում գործողությունը, ո՛չ էլ ինքն է անմիջականորեն, ուղղակիորեն ազդում մեկ այլ առարկայի ( խնդրի ) վրա։ Ըստ այդմ՝ առանձնացվում է բայի երեք սեռ՝ ներգործական, կրավորական և չեզոք։
Ներգործական սեռի բայերն արտահայտում են այնպիսի գործողություն, որով
ենթական ուղղակիորեն ազդում է որևէ առարկայի վրա. այս բայերը պահանջում
են ուղիղ խնդիր լրացում ( որն արտահայտում է կրող առարկան ), օրինակ՝
Այգեպանը ջրեց այգին։ Երեխան տուն նկարեց։
Կրավորական սեռի բայերն արտահայտում են այնպիսի գործողություն, որը
մեկ այլ առարկայից անցնում է ենթակային. Այս բայերը պահանջում են ներգործող խնդիր լրացում ( որն արտահայտում է, թե ում կողմից կամ ինչից է գործողությունն անցնում ենթակային ), օրինակ՝ Կամուրջը քանդվեց հեղեղից։ Աշակերտը գնահատվեց ուսուցչի կողմից։ ։
Չեզոք սեռի բայերը ցույց են տալիս այնպիսի գործողություն, որով ո՛չ ենթական է ազդում մեկ այլ առարկայի վրա, ո՛չ էլ ինքն է կրում մեկ այլ առարկայից։
Այսինքն՝ այս բայերը ուղիղ կամ ներգործող խնդիր լրացում չեն ստանում,
օրինակ՝ Նա զբոսնում էր պուրակում։ Ես հիացա նկարով։
Կրավորական բայերը կազմվում են ներգործականներից -վ- ածանցով, ինչպես՝
գրել-գրվել, կառուցել-կառուցվել, ուսումնասիրել-ուսումնասիրվել։ Այսինքն՝ ներգործական բայերի կազմում չկա –վ- ածանցը, իսկ կրավորականների կազմում նրա առկայությունը պարտադիր է։ Չեզոք սեռի բայերի մեջ –վ- ածանցը կարող է լինել կամ
չլինել, այսինքն՝ չեզոք բայերը ձևով նման են կա՛մ ներգործականներին, կա՛մ կրավորականներին։ Չեզոք սեռի հետևյալ բայերը –վ- ածանցը չունեն՝ զբոսնել, բնակվել,
ուրախանալ, բարկանալ, տխրել, հիանալ, երազել և այլն։

Գործնական աշխատանք

1. Յուրաքանչյուր շարքում գտնե՛լ այն բայը, որը կրավորական ածանց չունի։

կոտրվել, գրվել, ծարավել, հաղորդվել

սոսնձվել, սեղմվել, ներկվել, գրավել

խորովել, վաճառվել, գնահատվել, կրճատվել

շարվել, տպագրվել, բղավել, մթերվել

գլորվել, գովել, ձևավորվել, միավորվել

2. Յուրաքանչյուր շարքում գտնե՛լ նշված սեռի բայը։

ներգործական – նիրհել, ցատկել, նկարել, ձգտել

ներգործական – խարխափել, բաշխել, զբոսնել, հիանալ

ներգործական – սայթաքել, մրսել, շտապել, ստուգել

չեզոք – զարդարել, նախորդել, շաղախել, ձուլել

չեզոք – ընդգծել, փոփոխել, կուտակել, փայլել

չեզոք – ուղղել, թողարկել, ցատկել, հղկել

կրավորական – գրավել, սղոցվել, բղավել, խռովել

կրավորական – վրդովել, նզովել, հոլովել, վաճառվել

կրավորական – կռավել, բովել, ճշգրտվել, թոթովել